Sucha karma dla psa powinna być dobrana nie tylko odpowiednio do wieku, ale także do wielkości zwierzęcia. Specjalnie skomponowane karmy zaspokoją m.in. potrzeby psów o wrażliwych żołądkach oraz tych aktywnych i pracujących. Czy wiesz, którą pozycję na liście składników dobrej karmy powinno zajmować mięso?
Mówi się, że pies jest najlepszym przyjacielem człowieka. Nie zawsze jednak człowiek potrafi odwdzięczyć się psu za tę przyjaźń i karmi go niewłaściwym jedzeniem, które nie zaspokaja potrzeb tego zwierzęcia.
Psy są zwierzętami mięsożernymi, mają ściśle określone potrzeby żywieniowe, a podstawowa zasada dotycząca ich żywienia brzmi:
Im więcej mięsa w pożywieniu psa, tym lepiej.
Karmy dla psów nie składają się oczywiście z samego mięsa. Takie karmy byłoby trudno wyprodukować. Są jednak na rynku produkty, których skład zapewni psu dietę zaspokajającą jego naturalne potrzeby.
Skład
Na opakowaniu każdej karmy znajdziesz informacje o tym, kto jest jej producentem, dla jakiego zwierzęcia jest przeznaczona (o podziale karm dla psów powiemy dalej) oraz jak ją dawkować. Jedną z najistotniejszych informacji zawartych na opakowaniu karmy jest lista składników. Wiedząc, jak czytać tę listę i na co zwracać uwagę, będziesz w stanie ocenić, czy karma, którą chcesz żywić swojego psa, jest dobrej jakości i czy jest odpowiednia dla niego.
Co jest na pierwszym miejscu
Zabierając się za analizę listy składników karmy warto wiedzieć, że wszyscy producenci karm powinni stosować się do jednej prostej zasady – składnik podany na liście jako pierwszy to ten, którego w produkcie jest procentowo najwięcej. Kolejne składniki, których jest odpowiednio mniej, zajmują następne pozycje na liście.
Ile mięsa w karmie
Zawartość mięsa podawana jest zazwyczaj w procentach, a informacja ta jest powiązana z nazewnictwem stosowanym przez większość producentów karm. Poniższa tabela wyjaśnia, jak interpretować nazwę karmy i łączyć ją z procentową zawartością mięsa.
| Procentowa zawartość mięsa wg listy składników | Nazwa stosowana przez większość producentów | Przykład nazwy |
|---|---|---|
| mniej niż 4% | Karma o smaku mięsa | karma o smaku kurczaka [chicken flavour / chicken flavoured] |
| 4-14% | Karma z mięsem | karma z kurczakiem [with chicken] |
| 14-26% | Karma bogata w mięso | karma bogata w kurczaka [rich in chicken] |
| powyżej 26% | Karma mięsna | *) |
Ponieważ rozważasz wybór karmy dla psa, który jest zwierzęciem mięsożernym, zapoznając się z lista składników karmy zwróć uwagę na to, ile zawiera ona mięsa. Jak już bowiem ustaliliśmy, podstawa diety psa powinno być mięso. Jeśli producent nie podaje składu procentowego (często tak się zdarza) najlepiej, by było ono pierwszym składnikiem na liście.
Jakie mięso
Czytając listę składników napotkasz różne sposoby określania rodzaju mięsa użytego do produkcji karmy. Będą to np.:
- świeże mięso (np. świeże mięso z kurczaka)
- mięso (np. kurczak)
- mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego
- suszone mięso
- dehydratyzowane mięso
- mączka mięsna (np. mączka z kurczaka)
- mięso wstępnie trawione enzymami
Generalna zasada jest taka, że im więcej mięsa i świeżego mięsa w składzie, tym wyższej jakości jest karma.
Inne składniki
Karmy Acana Provincial i Orijen
– ich producent deklaruje,
że nie zawierają zbóżWiększość karm dostępnych na naszym rynku zawiera zboża – pszenicę, kukurydzę, ryż i sorgo. Specjaliści uważają, że karmy nie zawierające zbóż są bardziej wskazane dla psów. Jako że są one zwierzętami mięsożernymi, ich dieta nie powinna być bogata w węglowodany. Jednak produktów zupełnie pozbawionych tego dodatku jest w sklepach niewiele. Dlatego w przypadku karm mających w swym składzie zboża lepiej wybierać te, których producenci deklarują, że zawierają pełne ziarno, nie mączkę. Uważa się też, że lepiej, by w skład karmy nie wchodziło białko roślinne, czyli gluten (np. gluten kukurydziany). Przekonanie to odwołuje się znowu do naturalnych potrzeb psa jako zwierzęcia mięsożernego – do odżywiania organizmu potrzebuje on białek pochodzenia zwierzęcego (zawartych w mięsie), nie białek roślinnych.
Zwróć uwagę, czy karma zawiera warzywa i owoce (np. ziemniaki, groszek, marchew, dynię, jabłka). Zarówno jedne, jak i drugie podwyższają jej wartość odżywczą. Dostarczają przede wszystkim witamin, są też źródłem błonnika pokarmowego, składnika wspomagającego proces trawienia.
W tabeli poniżej znajdziesz informacje na temat innych komponentów karm, jakie napotkasz czytając listy składników i roli, jaką pełnią w żywieniu zwierzęcia.
| Składnik | Rola |
|---|---|
| Olej rybi (olej rybny, z ryb) | zawiera kwasy tłuszczowe Omega-3, mające korzystny wpływ na rozwój mózgu, funkcjonowanie układu odpornościowego, stawów, stan skóry i okrywy włosowej oraz mają działanie przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. |
| Glukozamina i siarczan chondroityny | substancje wpływające korzystnie na stan chrząstki stawowej; ważne zwłaszcza dla psów dużych ras |
| (Poli)fosforan sodu | związek chemiczny, który wchodzi w reakcję z minerałami obecnymi w ślinie, zapobiegając odkładaniu się ich w postaci kamienia nazębnego |
| Fruktooligosacharydy (FOS) | prebiotyki, czyli naturalne substancje stymulujące rozwój prawidłowej flory bakteryjnej jelit |
| L-karnityna | związek chemiczny przeciwdziałający odkładaniu się tłuszczu; ważne dla psów ze skłonnością do nadwagi |
| Witamina E | naturalna substancja konserwująca i przeciwutleniacz |
Przykładowa lista składników:
Mięso drobiowe i produkty pochodzenia drobiowego (min. 30%), ryż, kukurydza, pszenica, pulpa buraczana, drożdże, tłuszcz drobiowy, olej z łososia, minerały, DL-metionina, L-lizyna, miedziowy siarczan pięciowodny (CuSO4 x 5H2O), witamina A, witamina D3, witamina E.
Rodzaje
Aby wybrać dobrą suchą karmę, oprócz poprawnej interpretacji listy składników, musisz uświadomić sobie, jakie potrzeby ma Twój pies. Producenci karm oferują produkty o różnym składzie w zależności od szeregu cech, jakimi charakteryzuje się dane zwierzę.
Podstawowy podział karm suchych dla psów to podział na karmy dla psów zdrowych (tzw. karmy bytowe) i dla psów chorych (tzw. karmy/diety weterynaryjne).
Psy zdrowe
W ramach karm dla psów zdrowych, czyli bytowych, wyróżnia się przede wszystkim podział ze względu na dwa podstawowe kryteria:
1. Wiek
Karmy dla psów dzieli się ze względu na wiek, ponieważ zwierzęta na różnych etapach życia mają zróżnicowane potrzeby. Muszą je zaspokajać jedząc odpowiedni pokarm. Karmy dzielą się więc na następujące produkty:
| Karma dla … | Jakie to psy i czym się charakteryzują |
Jaka powinna być karma dla tych psów |
Oznaczenia karm dla tych psów*) |
Przykładowa karma dla tych psów |
|---|---|---|---|---|
| szczeniąt 1-12 miesiąc życia*) |
rosną i rozwijają się, zarówno fizycznie jak i psychiczniesą aktywne i ruchliwe | jest wysokokalorycznama zwiększoną zawartość białka
zawiera DHA – kwas tłuszczowy z grupy Omega-3 – ma on wpływ na prawidłowy rozwój mózgu |
Puppy Puppy&Junior Junior |
 Karma dla szczeniątEukanuba Puppy&Junior |
| psów dorosłych 1-7 rok życia*) |
psy o normalnej aktywnościnie mają nadwagi ani innych problemów zdrowotnych | podstawowa karma bytowa | Adult |  Karma dla psów dorosłych średnich rasRoyal Canin Medium Adult |
| psów starszych od 7 roku życia |
mogą mieć tendencję do tycia z powodu wolniejszej przemiany materii maja słabsze stawy |
zawartość tłuszczu jest niższa niż w karmie dla psów dorosłychzawiera substancje wzmacniające stawy –glukozaminę i siarczan chondroityny
zawiera przeciwutleniacze(np. Wit. E) wspierające układ odpornościowy |
Senior Mature |
 Karma dla psów starszych Hill’s Science Plan Mature Adult 7+ |
2. Wielkość rasy
Psy ras średnich i dużych mają inne
potrzeby żywieniowe niż psy ras małych.Psy, inaczej niż np. koty, są gatunkiem bardzo zróżnicowanym pod względem wielkości i masy ciała. Najmniejsze psy ważą około 1 kg, największe – nawet 80 kg. Jak łatwo się domyślić, organizmy psów małych, trochę większych i tych największych mają odmienne potrzeby żywieniowe.
Dlatego na rynku dostępne są karmy dla psów o różnej masie ciała.
Podział ten jest dodatkowo skomplikowany, ponieważ może występować w ramach podziału ze względu na wiek (czyli istnieją karmy dla różnych grup wiekowych i jednocześnie różnych wielkości ras) lub niezależnie od tego podziału(czyli karmy dla różnych grup wiekowych bez zróżnicowania ze względu na wielkość zwierzęcia). I tak, w ramach tego podziału wyróżnia się następujące produkty:
| Karma dla psów… |
Jakie to psy i czym się charakteryzują | Jaka powinna być karma dla tych psów | Oznaczenia karm dla tych psów |
Przykładowa karma dla tych psów*) |
|---|---|---|---|---|
| Ras małych (1-10kg)*) Rasy małe: – Chihuahua – Yorkshire terrier, – Jamnik – Pekińczyk |
żyją dłużej niż psy ras dużych(średnio kilkanaście lat, podczas gdy rasy duże – maksymalnie do dziesięciu lat) ich szczenięta nie rosną tak gwałtownie jak szczenięta ras dużych i dojrzewają już w wieku ok. 10 miesięcy.są ruchliwe, aktywne i mają szybka przemianę materii, więc potrzebują więcej energii |
zawieraprzeciwutleniacze, które wspierają układ odpornościowy podczas długiego życia psów małych ras dostarcza więcej energii niż karmy dla większych psów, by zaspokoić zwiększone zapotrzebowanie na energie charakterystyczne dla mniejszych psówskłada się z małych granulek, by psom ras małych łatwo było je gryźć |
Small Breed Mini |
 Hill’s Adult Advanced Fitness Mini |
| Ras średnich (11-25kg)Rasy średnie: – Cocker spaniel – Beagle – Border Collie – Wyżeł węgierski |
odznaczają się przeciętnym tempem wzrostu nie mają zwiększonego zapotrzebowania na energię (chyba że są to psy pracujące – wówczas znajdź odpowiednią karmę w następnej tabeli)nie mają też specjalnych skłonności do nadwagi (chyba że są wykastrowane lub bardzo mało aktywne – wówczas znajdź odpowiednią karmę w następnej tabeli) | uśredniona (w stosunku do karm dla ras małych i dużych) dawka energiizawiera średniej wielkości granulki | Medium Breed Medium |
 Profilum Adult Medium |
| Ras dużych od 26kg*)Rasy duże: – Labrador – Golden Retriever – Owczarek niemieckiRasy olbrzymie: – Dog niemiecki – Bernardyn – Rottweiler – Berneński pies pasterski |
żyją krócej niż psy ras małych i średnich(przeciętnie 8-10 lat) częściej niż mniejsze rasy mają tendencję do tycia, co dodatkowo przyczynia się do schorzeń stawów, na które i tak cierpiąich szczenięta rosną gwałtownieale osiągnięcie pełnej dojrzałości zajmuje im więcej czasu niż psom ras mniejszych – przeciętnie dojrzewają do 2 lat | karma dla dużych szczeniąt musi mieć odpowiednio dobrane proporcje białek, tłuszczy i wapnia, by przyrost masy ciała i rozwój kośćca odbywał się harmonijnie (by np. nie urosły za szybko, zanim ich kości będą na tyle mocne, by utrzymać ciężar ciała) mniej kaloryczna niż karma dla mniejszych psów, by zapobiegać nadwadzezawiera składniki odżywiające chrząstkę stawową – glukozaminę i siarczan chondroityny – ponieważ psy raz dużych często cierpią na choroby stawów, zwłaszcza dysplazję biodra i łokciaskłada się z dużych granulek |
Large Breed Maxi Giant |
 Orijen Puppy Large (dla szczeniąt dużych ras) |
3. Specjalne potrzeby
Dodatkowo, karmy dla psów dzielą się na produkty zaspokajające różnorodne specyficzne potrzeby tych zwierząt. W tym przypadku również mamy do czynienia z podziałem ze względu na wiek oraz wielkość rasy, chociaż nie dotyczy to wszystkich rodzajów karm i wszystkich producentów. W ramach tego podziału wyróżnia się następujące karmy:
| Karma dla psów… |
Jakie to psy i czym się charakteryzują | Jaka powinna być karma dla tych psów | Oznaczenia karm dla tych psów |
Przykładowa karma dla tych psów |
|---|---|---|---|---|
| z nadwagą | mało aktywneczasemwykastrowane, co sprzyja tyciu
ich tendencja do tycia jest genetycznie uwarunkowana(konkretne rasy, np. labrador) |
niskokaloryczna, zawartość tłuszczu jest niższa niż w zwykłej karmie bytowej dla psów dorosłychw jej skład wchodziwięcej niż w zwykłej karmie bytowej włókna pokarmowego, by wzmóc uczucie sytości bez dostarczania zbędnych kalorii
zawiera L-karnitynę, która zapobiega odkładaniu się tłuszczu |
Light Light/Fit Overweight Weight Management |
 Royal Canin Maxi Large |
| o wrażliwym żołądku | częściej niż inne cierpią na dolegliwości żołądkowe i alergie pokarmowe | przeważnie zawieramieszankę jagnięciny z ryżem (Lamb&Rice); są to składniki łatwostrawneczęsto zawiera teżjaja, które są źródłem białka zwierzęcego bardzo wysokiej jakości
w jej skład wchodząfruktooligosacharydy(FOS) – prebiotyki wspomagające rozwój pożytecznych bakterii jelitowych |
Sensitive Sensitive Stomach Sensible Sensitive Digestion Lamb&Rice |
 Profilum Adult Medium Sensitive |
| o wrażliwej skórze | mają łuszczącą się, swędzącą skóręmają problemy z jakością włosa; jest on matowy, łamliwy i wypada | zawiera kwasy Omega-3poprawiające stan skórynie zawiera uczulających składników, np. ryb, kurczaka i pszenicy | Sensitive Skin Hair & Skin |
 Eukanuba Daily Care Sensitive Skin |
| mającychproblemy z osadzaniem się kamienia nazębnego | mają większą niż inne skłonność do osadzania się kamienia nazębnego | zawiera polifosforan soduprzeciwdziałający odkładaniu się płytki nazębnej | Oral Care |  Hill’s Science Plan Adult Oral Care |
| pracujących, użytkowych i bardzo aktywnych | są narażone nawiększy niż inne wysiłek fizycznyze względu na swój tryb życia – są to psy należące do służb takich jak policja, straż pożarna i GOPR, a także psy zaprzęgowe, pasterskie, myśliwskie oraz biorące udział w zawodach, np. agility | jestwysokokaloryczna,ma większą niż normalna karma bytowa zawartość tłuszczu i białka. | Jogging&Agility Sport&Agility Working Endurance Active Activity Performance Sport Energy High Energy |
 Purina Pro Plan Performance |
4. Konkretne rasy
Royal Canin Rottweiler
– specjalna karma dla
dorosłych rottweilerówNiektórzy producenci mają w swej ofercie karmy dedykowane wybranym rasom. Deklarują oni, że skład tych karm został tak skomponowany, by jeszcze lepiej niż zwykłe karmy bytowe zaspokajać specyficzne potrzeby psów rasowych. Na sklepowej półce znajdziesz więc karmy np. dla:
- labradorów – mają tendencje do tycia i dysplazji stawów biodrowych, więc karmy im dedykowane mają zwiększoną zawartość wspomnianych wyżej substancji odżywiających chrząstkę stawowa (glukozamina i siarczan chondroityny) oraz są mniej kaloryczne niż podstawowa karma bytowa danego producenta;
- rottweilerów – zdarza się im cierpieć na genetycznie uwarunkowane choroby mięśnia sercowego, dlatego karmy dla nich wzbogacane są o taurynę, aminokwas mający istotny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie tego organu;
- owczarków niemieckich – one, podobnie jak labradory, cierpią na dysplazję stawów; dodatkowo, mają wrażliwy układ pokarmowy, dlatego karmy dla nich wzbogacone są w substancje wzmacniające chrząstkę stawową i łatwo strawne białka.
- West Highland White Terrierów, potocznie zwanych Westie – mają wrażliwą skórę i skłonność do osadzania się kamienia nazębnego – dlatego karmy dla nich wzbogacone są o kwasy Omega-6 / Omega-3 i fosforan sodu.
oraz kilku innych popularnych ras.
Psy chore
Eukanuba Dermatosis – dla psów cierpiących
na stany zapalne skóryPsy cierpią na różne schorzenia. Leczenie wielu z tych chorób można wspomóc podając im odpowiedni pokarm. Służą do tego karmy zwane dietami weterynaryjnymi, których skład został tak opracowany, by nie tylko odżywiać, ale też leczyć. Przeznaczone są one dla psów cierpiących z powodu:
- otyłości
- kamicy moczowej
- niewydolności nerek
- cukrzycy
- zaburzeń jelitowo-żołądkowych
- chorób wątroby
- chorób skóry
- chorób stawów
- chorób dziąseł
- a także będących w trakcie rekonwalescencji lub po operacji i mających zwiększone zapotrzebowanie na energię i substancje odżywcze.
Diety weterynaryjne kupuje się u lekarza weterynarii i podaje się je ściśle według jego wskazań. Na podstawie badania i postawionej diagnozy lekarz dobiera odpowiedni rodzaj pokarmu oraz sposób jego dawkowania.
Producenci i ceny
Na rynku dostępnych jest bardzo wiele bardzo różnych suchych karm dla psów. By ułatwić Ci poruszanie się w gąszczu ofert i dokonanie właściwego wyboru przygotowaliśmy poniższą tabelę. Znajdziesz w niej najpopularniejsze marki karm (w porządku alfabetycznym), przegląd produktów w ramach danej marki, tam, gdzie jest to podane, średnią procentową zawartość mięsa oraz informację, gdzie kupić karmę tej marki.
| Marka | Dla jakich psów (podział karm w ramach marki) |
Średnia cena za kg (zł) |
Deklarowana zawartość mięsa*) |
W jakim sklepie jest dostępna |
|---|---|---|---|---|
| Acana – sprawdź ceny >> | – szczenięta – dorosłe – starsze – aktywne – z nadwagą– rasy małe – rasy duże |
13 | 40% | zoologiczny |
| Chappi – sprawdź ceny >> | – dorosłe | 5 | 4% | spożywczy hipermarket zoologiczny |
| Eukanuba –sprawdź ceny >> | – szczenięta – dorosłe – starsze – z nadwagą – aktywne – o wrażliwym żołądku – o wrażliwej skórze – starsze– rasy małe – rasy średnie – rasy duże– wybrane psy rasowe |
12 | min. 20% | zoologiczny |
| Hill’s – sprawdź ceny >> | – szczenięta – dorosłe – starsze – aktywne – z nadwagą – o wrażliwym żołądku – o wrażliwej skórze – z problemem kamienia nazębnego– rasy małe – rasy średnie – rasy duże |
12,5 | min. 35% | zoologiczny |
| Orijen | – szczenięta – dorosłe – starsze– szczenięta ras dużych |
19 | 70% | zoologiczny |
| Pedigree –sprawdź ceny >> | – szczenięta – dorosłe– rasy małe – rasy duże |
6 | 4% | spożywczy hipermarket zoologiczny |
| Profilum | – szczenięta – dorosłe – starsze – o wrażliwym żołądku – z nadwagą– rasy małe – rasy średnie – rasy duże |
10 | ? | zoologiczny |
| Purina Dog Chow | – szczenięta – dorosłe – starsze – z nadwagą – wrażliwe – aktywne– rasy duże |
6,5 | min. 14% | spożywczy hipermarket zoologiczny |
| Purina Pro Plan | – szczenięta – dorosłe – starsze – z nadwagą – aktywne– rasy małe – rasy duże |
11 | 20% | zoologiczny |
| Royal Canin –sprawdź ceny >> | – szczenięta – dorosłe – starsze – aktywne – z nadwagą – o wrażliwym żołądku – z problemem kamienia nazębnego– rasy małe – rasy średnie – rasy duże – rasy olbrzymie– wybrane psy rasowe |
12 | ? | zoologiczny |
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że po przeczytaniu artykułu nie będziesz już mieć wątpliwości, jaką karmę wybrać dla swojego przyjaciela. Podsumujmy najważniejsze informacje i odpowiedzmy na kilka pytań:
Czy Twój pies jest szczeniakiem, czy dorosłym, a nawet starszym psem?
Jeśli masz szczeniaka i zależy Ci, by rozwijał się prawidłowo, zarówno fizycznie, jak i psychicznie, zapewnij mu karmę o zwiększonej zawartości białka oraz wzbogaconej o kwas DHA. Jeśli to dorosły pies, wybierając karmę kieruj się jego stanem zdrowia oraz poziomem aktywności. Dla psich seniorów wybieraj karmę o niższej kaloryczności, bo mogą mieć tendencje do tycia, oraz wzbogacone o składniki odżywiające chrząstkę stawową.
Czy jest przedstawicielem dużej czy małej rasy?
Zarówno w przypadku szczeniąt, jak i psów dorosłych oraz seniorów pamiętaj, by dopasować karmę do wielkości swojego psa. Zwłaszcza psy ras dużych (takich jak labrador i owczarek niemiecki) i olbrzymich (jak bernardyn i berneńczyk) potrzebują karmy o specjalnym składzie. Nie pozwoli ona dużym szczeniętom urosnąć zbyt szybko, co mogłoby obciążyć ich kości, psy dorosłe i starsze uchroni od nadwagi oraz będzie działać dobrze na stawy, z którymi te rasy często miewają problemy.
Czy ma tendencję do tycia?
Jeśli Twój pies nie ma zbyt wielu okazji do ruchu, jest kanapowcem lub z innych powodów ma tendencję do tycia (np. jest wykastrowany), pamiętaj, by go nie przekarmiać i zaopatrz go w karmę typu light, o obniżonej zawartości tłuszczu oraz z L-karnityną, która zapobiega odkładaniu się tkanki tłuszczowej.
Czy miewa problemy związane z wrażliwym żołądkiem, problemy skórne lub kłopoty z kamieniem nazębnym?
Jeśli wiesz już, że karmy dla swojego przyjaciela będziesz szukać wśród produktów dla psów, które mają specjalne potrzeby żywieniowe, określ dokładnie problem, z jakim się boryka i dopasuj odpowiednią karmę. Pamiętaj, jeśli mimo stosowania np. karmy bytowej dla psów o wrażliwych żołądkach jego dolegliwości utrzymują się, zasięgnij porady lekarza weterynarii. Może się okazać, że trzeba zastosować dietę weterynaryjną lub bardziej złożoną terapię.
Czy jest to pies bardzo aktywny, np. biega w zaprzęgu lub w uczestniczy w zawodach agility?
Psy dużo biegające, pracujące, np. pasterskie, psy-ratownicy, psy policyjne, takie które startują w zawodach, np. aglity potrzebują karmy wysokokalorycznej, która dostarczy im odpowiedniej do ich poziomu aktywności dawki energii.